Intro

In dit jaarverslag lees je meer over wat VIVEL het afgelopen jaar realiseerde, én over onze plannen voor de toekomst. Dit alles kadert binnen:

Quintuple Aim

Onze strategieën, beslissingen en alle acties waarover je hieronder zal lezen, worden getoetst aan de Quintuple Aim. Deze vijf pijlers vormen VIVEL’s kompas. De bedoeling? Met de ingezette middelen:

een effectievere en efficiëntere zorg organiseren;
problematieken op bevolkingsniveau aanpakken;
bijdragen tot sociale cohesie;
een tevredener persoon en mantelzorger;
en zorgaanbieders die hun job met voldoening uitvoeren.

Vandaag en in de komende periode willen we de rust terugvinden en ons concentreren op het samenleggen en verbinden: van wat er is, van wat we in de 4 jaar sinds het ontstaan van VIVEL hebben geleerd en bereikt, van datgene waaraan we samen hebben gewerkt.
2023 wordt een kanteljaar, zowel voor VIVEL als voor de zorgraden.

Gerrit Rauws - voorzitter VIVEL

Ondersteuning van de zorgraden

PZON-centraal en PZON-betrokkenheid

Ook in 2022 bleef VIVEL de Persoon met een Zorg- en Ondersteuningsnood (PZON) centraal stellen. We vervolgden ons traject rond de betrokkenheid van de PZON in de zorgraad, waarbij we zowel de PZON zelf als verschillende organisaties bevroegen voor input en expertise rond het betrekken van de PZON. Op deze manier brengen we de bestaande expertise en het bestaande aanbod in kaart.

Als resultaat werd een toolbox gelanceerd op de VIVEL Academie, gevuld met kennisclips, methodieken en een uitgebreide handleiding, om aan de slag te gaan met participatie en betrokkenheid. We houden deze toolbox ook in 2023 up-to-date en vullen ze aan naargelang de ondersteuningsnoden van de zorgraden.

Vaccinatie & populatiemanagement

Populatiemanagement gebruikt data om zorg- en welzijnsnoden van burgers op lokaal niveau in kaart te brengen. De ontwikkeling van deze populatie-georiënteerde aanpak kwam in Vlaanderen door de COVID-19 pandemie in een stroomversnelling terecht. In samenwerking met het consortium eerstelijnsdata werkte VIVEL een ondersteuningsaanbod uit voor de zorgraden in het kader van vaccinatie. We nemen deel aan verschillende projectgroepen en waken over een toegankelijk overzicht van databanken, dashboards en indicatoren.

Ook in 2023 blijven we inzetten op een populatie-georiënteerde aanpak. We gaan na wat de rol van VIVEL hierin kan zijn. Dit doen we samen met verschillende organisaties die indicatoren en dashboards ontwikkelen, de projectgroep ‘data en dashboards’ van VIVEL en de Vlaamse overheid.

Eerstelijnszone.be

Op 1 november lanceerden we de vernieuwde website eerstelijnszone.be. Een duidelijke en gebruiksvriendelijke website voor en door de 60 eerstelijnszones. Je vindt er diverse nieuwtjes, activiteiten en vacatures op terug over alle eerstelijnszones.

En het blijft niet enkel bij een nieuwe website: VIVEL ondersteunt de zorgraden ook door in te zetten op communicatie. Er werden opleidingen georganiseerd over content schrijven voor web en het analyseren van website-data. In 2023 voorzien we ook ondersteuning rond het gebruik van sociale media, huisstijl, het schrijven van een nieuwsbrief en het interpreteren van bezoekerscijfers van de website. Samen met een centrale werkgroep wordt ook de optimalisatie en het onderhoud van de website duurzaam opgevolgd.

Ondersteuning zorgraden bij vzw-governance

In 2022 zette VIVEL in op het ondersteunen van de zorgraden bij het goed functioneren van hun bestuursorgaan, een goed HR-beleid, en financieel en administratief beleid.

We organiseerden niet alleen een opleiding vzw-wetgeving, maar lanceerden ook een kennisbank rond vzw wetgeving, toegepast op de situatie van de zorgraden.

Op VIVEL verbindt voorzagen we een sessie ‘Goed bestuur’, die ook ter beschikking werd gesteld op de VIVEL Academie. In augustus organiseerden we een halve dag rond het thema leiderschap, en in november en december sloten we dit productieve jaar af met twee sessies financieel management.

Ook in 2023 blijft VIVEL de zorgraden ondersteunen in hun werking als vzw, met nieuwe tools, een nieuwe workshop op VIVEL verbindt en permanente adviesverlening.

VIVA Engage

VIVA Engage is het sociaal digitaal platform waarop alle 60 zorgraden in contact staan met VIVEL en met elkaar. We blijven actief inzetten op dit sterke platform. Om nieuwe medewerkers en leden van de zorgraad kennis te laten maken met VIVEL en het digitale platform, ontwikkelden we op de VIVEL Academie een welkomsttraject met onder andere e-learnings.

Maandelijks

actieve gebruikers

Ondersteuningstraject beleids- en actieplan

VIVEL ondersteunt de zorgraden bij de opmaak van hun beleidsplan 2023-2025 en jaarlijks actieplan. Wij bieden hen tools, vormingen en intervisies aan om aan de slag te gaan met het schrijven van een gedragen beleids-en actieplan.

In 2022 boden we ondersteuning aan bij de opmaak van een omgevingsanalyse door enerzijds in te zetten op individuele begeleiding. Daarnaast werd een cursus ‘introductie tot omgevingsanalyse’ aangeboden op de VIVEL Academie, met alle basisinformatie en tools om zelf een omgevingsanalyse uit te voeren.

Scirocco is een voorbeeld van een internationale tool waarin we samen met het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid het afgelopen jaar verschillende eerstelijnszones intensief begeleidden om reflecties over geïntegreerde zorg te voeren. We voorzagen onder meer een proceskalender en evaluatiemethoden voor een goede werking. In 2023 wordt de ondersteuning hiervan verdergezet.

Ondersteuningstraject “de zorgraad als organisatienetwerk”

VIVEL organiseerde in samenwerking met VVSG en Over de Muur een traject rond organisatienetwerken voor de medewerkers en bestuurders van de zorgraden. Zo werden de zorgraden gecoacht om samenwerkingen op te zetten en meer betrokkenheid te genereren bij hun stakeholders.

Er werd een algemene opleiding gegeven op het plenair opstartevent, dat werd opgevolgd door drie provinciale sessies om met de opgedane kennis en handvaten te oefenen. Het traject werd verduurzaamd in de VIVEL Academie.

In maart 2023 vinden er provinciale sessies plaats, specifiek voor bestuursleden. Nadien zullen de provinciale aanspreekpunten van VIVEL verdere ondersteuning aanbieden via intervisies.

Zorgzame Buurten

Zorgzame Buurten is een initiatief gelanceerd door het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin. De focus ligt op de opbouw van sociaal weefsel, solidariteit en zorgzaam samenleven. Zorgzame Buurten legt de link tussen informele en de formele of professionele zorg en welzijn. Welzijns- en zorgpartners werken er samen met partners uit andere sectoren.

VIVEL is lid van het Vlaams consortium en nam de oprichting en ondersteuning van het digitale uitwisselingsplatform voor 132 zorgzame buurten op zich. In 2023 blijven we als lid van diverse stuur- en werkgroepen betrokken, en nemen we deel aan allerlei studiedagen.

Ondersteuning van eerstelijns- professionals

Doelgerichte zorg

We zetten ons ook in 2022 volop in voor de duurzame implementatie van doelgerichte zorg in de eerste lijn. Zo startten we met het pilootproject ‘interprofessionele trainingen doelgerichte zorg’ in vijf eerstelijnszones, en breidden we de basistraining op VIVEL Academie uit met de kennisclip levenswenskaarten.

Als kers op de taart organiseerde VIVEL samen met het Fonds Daniël De Coninck, de Academie voor de Eerste Lijn en zijn Waalse tegenhanger BeHive een Symposium Doelgerichte Zorg, waar allerlei workshops rond het thema werden aangeboden. Met 250 aanwezigen waren zorg en welzijn sterk vertegenwoordigd!

In 2023 worden de interprofessionele trainingen geëvalueerd en verduurzaamd. We onderzoeken op welke wijze we een forum doelgerichte zorg en/of een lerend netwerk kunnen oprichten.

Basistraining Doelgerichte zorg:

unieke bezoekers

Toolbox RIZIV-conventie psychologische zorg in de eerste lijn:

unieke bezoekers

RIZIV-conventie Psychologische zorg in de eerste lijn

We richtten de projectgroep ‘Geestelijke gezondheidszorg’ (GGZ) op, die zich toelegt op de uitrol van de RIZIV-conventie psychologische zorg in de eerste lijn. In deze groep brengt VIVEL verschillende stakeholders samen, met het oog op uitwisselen van informatie en het opvangen van signalen ten aanzien van beleid en betrokken actoren op het terrein.

We willen vanuit de projectgroep ook de zorgraden ondersteunen in hun rol als aanspreekpunt voor dit thema in de eerste lijn. Zo werd op de VIVEL Academie een toolbox opgesteld met onder andere een handige Q&A. Dit jaar zetten we de werkzaamheden binnen de projectgroep verder. Er werd in 2023 al werk gemaakt van een rapport over de bevraging rond de uitrol van de RIZIV-conventie bij de 60 zorgraden en in april organiseren we een webinar over de doelgroepen van de conventie.

Webinarreeks intrafamiliaal geweld

Tijdens de COVID-19 pandemie signaleerden we in de eerste lijn een nood aan meer kennis en competenties voor een sterkere interdisciplinaire aanpak van intrafamiliaal geweld. Daarop organiseerde VIVEL een algemene webinar over het thema, gevolgd door drie verdiepende sessies rond partner- en seksueel geweld, ouderenmisbehandeling en kindermishandeling. De webinarreeks kan worden (her)bekeken op de VIVEL Academie.

De webinars haalden samen een bereik van:

inschrijvingen

Zipster

Zipster is een online doorverwijzingsplatform dat vraag en aanbod voor psychosociale noden beter op elkaar afstemt. De tool helpt zorgverstrekkers om de persoon met een hulpvraag door te verwijzen naar een welzijnsvoorziening. VIVEL werkt mee aan de uitwerking van Zipster, met het oog op evaluatie en om aanbevelingen naar het beleid op te maken. We ondersteunen via een gebruikersgroep de dertien zorgraden die met Zipster aan de slag zijn gegaan.

In 2023 zetten we verder in op de inhoudelijke ondersteuning van deze tool.

Sociale Kaart

De Sociale Kaart is een online databank waarin je het zorg- en welzijnsaanbod in Vlaanderen en Brussel centraal kan raadplegen. De databank werd volledig vernieuwd door de Vlaamse overheid (het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) en eind 2022 gelanceerd.

VIVEL maakt onderdeel uit van de stuurgroep. Zo vormt VIVEL de brug tussen het team Sociale Kaart en de zorgraden.

VIVEL organiseerde

opleidingen

VIVEL Academie

VIVEL organiseerde in 2022 48 opleidingen voor de eerste lijn, goed voor 2.941 aanwezigen. Er was sprake van:

15 nieuwe opleidingen
8 nieuwe toolboxen
730 unieke bezoekers
355 nieuwe accounts

Uitbouw als netwerk- & expertiseorganisatie

Vlaams Mantelzorgplan 2022-2024

In mei lanceerden we een nieuw Vlaams Mantelzorgplan! Vanuit het Vlaams Expertisepunt Mantelzorg, ingekanteld bij VIVEL, coördineerden we het onderzoekstraject en de opmaak van dit nieuwe plan, dat het (h)erkennen en ondersteunen van mantelzorgers centraal stelt.

In december keurde de Vlaamse Regering het Mantelzorgplan definitief goed, en voegde de daad bij het woord door 1 miljoen euro toe te kennen aan vijf deelprojecten. Begin 2023 schoten we samen met vele betrokkenen uit de startblokken om het plan in de praktijk te brengen. VIVEL coördineert ook deze verdere uitvoering van het plan in nauwe samenwerking met de erkende mantelzorgverenigingen, die vier projecten zullen leiden. We maken de verbinding met de mantelzorger zelf, maar ook met verschillende domeinen zoals werk, onderwijs en jeugd.

Opstart preventiewerking

VIVEL neemt sinds 2022 een preventie-opdracht op. Het doel is om preventie meer ingang te doen vinden binnen de eerste lijn, onder meer door verbindingen te leggen tussen verschillende partners. We organiseerden in januari 2023 een eerste digitaal netwerkevent naar aanleiding van een bevraging rond preventie bij de eerstelijnszones. We focussen op projecten zoals Halt2Diabetes, Bewegen op Verwijzing en Onder 4 Ogen.

Ook dit jaar blijven we streven naar een gedragen preventievisie en de verduidelijking van de positie van VIVEL in het preventielandschap.

VIVEL verbindt

VIVEL verbindt is hét netwerkevent van VIVEL, dat in 2022 voor de eerste keer plaatsvond. We brachten actoren binnen de Vlaamse zorg- en welzijnssector samen om kennis te maken en ervaringen uit te wisselen.

Het leverde een leerrijke dag op, vol interessante workshops en sprekers. Het event kon rekenen op 134 bezoekers en werd achteraf online 86 keer bekeken. Daarbij waren 38 zorgraden vertegenwoordigd.

Kortom, een groot succes dat we jaarlijks zullen organiseren. Dit jaar op 30 maart, in aanwezigheid van ministers Frank Vandenbroucke en Hilde Crevits. We verwachten alvast zo’n 280 aanwezigen!
Nieuw op deze editie: het pitchmoment waarop onze partners het podium krijgen om hun werking aan de aanwezigen voor te stellen.

We konden rekenen op

bezoekers

VIVEL ontmoet

In het najaar organiseerden we de tweede editie van VIVEL ontmoet: onze provinciale roadshow waarbij we op bezoek gaan in alle Vlaamse provincies om de medewerkers en bestuurders van de zorgraden nog beter te leren kennen en met elkaar in gesprek te gaan.

In 2023 gaan we opnieuw op pad!

E-gezondheid en e-welzijn

VIVEL zet voortdurend in op innovaties zoals de digitalisering van zorg en welzijn. Zo leidt VIVEL een projectgroep e-gezondheid en e-welzijn, waarbij we een informerende en faciliterende rol opnemen bij het delen en integreren van gegevens in zorg en welzijn. We zetten mee onze schouders onder de realisatie van een geïntegreerd elektronisch persoonsdossier (Belgian Integrated Health Record) waartoe alle zorgaanbieders, de PZON en mantelzorgers toegang hebben. Ook namen we deel aan het de inhoudelijke en technische werkgroepen rond het Digitaal zorg- en ondersteuningsplan (DZOP).

Op onze vraag verduidelijkte het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid haar Vlaams e-beleid en wordt erop toegezien dat deze initiatieven passen binnen de Belgische roadmap eHealth.

Verder bieden we zowel eigen als bestaande opleidingen en ondersteuning rond e-gezondheid en e-welzijn aan de actoren in zorg en welzijn, die we verduurzamen in onze VIVEL Academie.

Meerjarenplan VIVEL 2024-2028

In 2022 en 2023 worden de voorbereidingen getroffen om een nieuw meerjarenplan uit te werken vanuit het team en bestuursorgaan van VIVEL. Zorgvuldig lopen we een traject, waarbij een doorgedreven omgevingsanalyse en evaluatie van onze werking bij onze belangrijkste stakeholders de belangrijkste vertrekpunten zijn.

Signaalfunctie naar de Vlaamse overheid & rol als pleitbezorger van de eerste lijn

Structureel overleg

VIVEL hecht veel belang aan goede samenwerking en vlotte informatiedoorstroming. Zo zitten we op maandelijkse basis samen met het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid om de projecten van VIVEL en signalen die we capteren vanop het terrein te bespreken. Zo is VIVEL niet alleen ondersteuner van eerstelijnsprofessionals en de zorgraden, maar ook de katalysator naar de overheid.

We organiseerden

uitwisselingssessies

Vaccinatie

VIVEL faciliteerde de dialoog tussen de vaccinatiecentra en de zorgraden, en het beleid in het kader van de vlotte uitrol van de Vlaamse vaccinatiestrategie. We treden ook op als pleitbezorger In 2022 organiseerden we in totaal 84 uitwisselingssessies voor populatiemanagers, programmamanagers, HR managers en deskundigen volksgezondheid.

Tijdens de laatste fase van vaccinatie ondersteunde VIVEL de zorgraden in de overgang van massavaccinatie naar vaccinatie in de eerste lijn.

Oekraïnecrisis

De komst van duizenden vluchtelingen uit het oorlogsgebied in Oekraïne stelde de zorg- en welzijnssector voor diverse uitdagingen. VIVEL nam in deze crisis een faciliterende rol op en organiseerde herhaaldelijk overleg op sectorniveau.

We hadden daarbij een signaalfunctie naar de overheid toe. Het bestuursorgaan nam een standpunt in en gaf advies over de rol van de zorgraden in deze en toekomstige crisissen. Lees hier meer over het standpunt.

We organiseerden ook een webinar waarbij zorgraden, zorgprofessionals en lokale besturen kennis konden maken met het aanbod op maat voor Oekraïense ontheemden. Daarnaast ondersteunden we de trekker in dit dossier, Domus Medica, in samenwerking met VVSG. VIVEL was betrokken bij infosessies en overleggen van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid voor de eerstelijnsprofessionals.

Contact

Vivel

Koning Albert II-laan 35

1030

Brussel

info@vivel.be

www.vivel.be